Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, 2022 yılı için Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kaydolan üreticilerden üçte birinin şimdi yeni periyot için müracaatta bulunmadığını belirterek, “Bu nedenle 31 Aralık 2022’de bitecek 2023 yılı ÇKS kaydı müracaat mühleti uzatılmalıdır” dedi.

Bayraktar, yazılı açıklamasında, ÇKS Yönetmeliği’nin Resmi Gazete’nin 23 Eylül tarihli sayısında yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile değiştirildiğini ve ÇKS müracaat devrinin 4 ayla sonlandırıldığını bildirdi. Gelecek yıla yönelik ÇKS müracaatlarının, yeni yönetmelik çerçevesinde 31 Aralık’ta sona ereceğini hatırlatan Bayraktar, Tarım ve Orman Bakanlığının “tarımda dijitale geçiş” uygulamasıyla arazi beyanında ve ek evraklarında değişiklik olmayan çiftçilerin müracaatlarını e-Devlet üzerinden kabul etmeye başladığını kaydetti.

Uygulamanın birinci yılı

Bayraktar, öteki çiftçilerin müracaat evraklarının geçmiş yıllarda olduğu üzere oda tarafından tamamlandığını ve çiftçilerce Bakanlığın il/ilçe müdürlüklerine teslim edildiğine dikkati çekerek, “Bu yıl yapılan yeni uygulamalara çiftçilerimiz gereğince ahenk sağlayamıyor. Bilhassa uygulamanın birinci yılı olması nedeniyle e-Devlet müracaatlarında sık sık sistem sorunu yaşanıyor. 2022 yılında 2 milyon 172 bin 974 çiftçinin toplam 15,3 milyon hektar tarım alanı ÇKS’ye kaydedildi. 2023 ziraî üretim periyodu için ise odalarımızdan alınan bilgilere nazaran bugüne kadar yaklaşık 1 milyon 460 bin çiftçinin, 10,6 milyon hektar alanının kaydı yapıldı” değerlendirmesinde bulundu.

ÇKS kaydını yaptırmayan çiftçilerin dayanaklardan yararlanamadığını, tarım sigortasını yaptıramadığını ve düşük faizli kredi kullanamadığını vurgulayan Bayraktar, TÜİK bilgilerine nazaran Türkiye’de işlenen toplam tarım alanının 23,5 milyon hektarken ÇKS’ye kayıtlı alanın 15,3 milyon hektar olduğu bilgisini verdi.

5.1 milyon çiftçinin yüzde 58’i sistem içinde

Bayraktar, her yıl Türkiye’de ortalama 8,2 milyon hektar tarım toprağının kayıt altına alınamadığının altını çizerek, şunları kaydetti: “ÇKS’ye kaydolamayan 8,2 milyon hektar tarım alanı, intikali yapılamamış, hissedarlar ortasındaki meseleler yahut toprakların çok küçük olması nedeniyle işlense de ÇKS’ye kaydettirilmeyen, atıl tarım alanları ve ecrimisille işlenen hazine yerlerinden oluşuyor. Ziraat Odaları Bilgi Sistemi’ne (ZOBİS) nazaran, 2022 yılında ziraat odalarımıza kayıtlı olarak, ziraî üretime devam eden 5 milyon 186 bin 206 çiftçi varken ÇKS’ye kayıtlı çiftçi sayısı 2 milyon 172 bin 974’dür. Bu sayılara nazaran ülkemizde üretim yapan çiftçilerin yüzde 58’inin ÇKS kaydı bulunmuyor.”