Tekstil kesimine ait makro göstergeler ivme kaybına işaret ederken kesimde şirketler işten çıkarma kararlarına imza atmaya başladı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) datalarına nazaran, perakende satış hacmi dokumacılık, giysi ve ayakkabı bölümünde yıllık yüzde 5,1, aylık ise yüzde 2,4 geriledi.

Bloomberg HT’den İlayda Kılıçay’ın haberine nazaran, TOBB Hazır Giysi ve Konfeksiyon Meclis Lideri Erdem Fayat kış sonuna kadar hazır giysi dalında satışlarda yavaşlamanın devam edebileceğini belirtti. Öte yandan fiyatlarda kısıtlı artış olabileceğini lakin gerileme beklemediğini söz ederken nedenini ise şu sözlerle açıkladı: “Asgari fiyat ve mümkün bir kur artışında genel sarfiyatlar yükselecek. Öteki taraftan hammaddelerde evvelden yapılmış kontratlar var.”

Sektörde üreticilerin ağır istihdam kaybından telaşlı olduğunu söyleyen Fayat, “Tekstil bölümünde ağır bir işten çıkarma var. Enflasyonun altında bir kur düzeyi sürdürülemez. Finansman dayanağı olmazsa emek ağır bölümde bu maliyet artışını karşılayamayan şirketlerde daha ağır istihdam kaybı yaşanabilir. Kur düzeyinin tutulacağına yönelik öngörüsü olan firmalar, işler dingin olduğu için çıkarmaları yeni yıla bırakmadan yapabilirler” dedi. Fayat işten çıkarmaların nedeninin taban fiyat artışının yaratacağı maliyetler olduğunu belirtti. Resesyon nedeniyle talebin ucuz esere yönelik olduğunu da belirten Fayat, “Sektör olarak aldığımız kolay işleri bile Bangladeş, Pakistan, Çin üzere ülkelere kaptırdık” dedi.

“İşten çıkarmalar artacak”

Denizli Sanayi Odası İdare Heyeti Lideri Selim Kasapoğlu, Denizli’nin dokumacılık kenti olduğunu ve ihracatını bu alandan beslediğini belirtirken küçülme gayeli işten çıkarmaların başladığına dikkat çekti. “Yılbaşı öncesi firmalar yeni maliyetlerle karşılaşmamak için çalışan sayılarını azaltıyorlar. Dokumacılık bölümünde istihdamda gerileme göreceğimiz kesin” diyen Kasapoğlu, kesimde görünümün güç fiyatları ve sakinlikle Temmuz sonrasından itibaren kötüleşmeye başladığını belirtti.

Firmaların 2-3 aydır ziyanlarını finanse edip yönetmeye çalıştığını da söyleyen Kasapoğlu şunları söz etti: “Gidişatta değişim olmamasıyla Kasım’da ve Aralık’ta istihdamda düşüşler olmaya başladı. Dokumacılık ihracatçıları yılbaşından sonra dolar artmadığı için maliyetlerini dolar bazında artıracaklar. Halihazırda resesyon var ve Türkiye zati rekabet edemez hale geldi. Satışlarda artış olmadığını gören firmalar daha fazla küçülmeye masraf.”

“Fiyatlar yüzde 10-15 gerileyebilir”

İstanbul Dokuma ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) İdare Konseyi Üyesi İsmail Gülle, tüketicinin besin ve ulaşım gereksinimlerine öncelik vermesi nedeniyle fiyatların düştüğünü belirtti.

Bu sürecin resesyon baskısıyla sürebileceğini belirten Gülle, 2023 yılında giysiden enflasyon sepetine katkı gelmeyeceğini söyledi. Kısa vadede eserlerin fiyatlarında artış öngörmediklerini, talebin yavaşlamaya devam etmesiyle etiket fiyatlarının yüzde 10-15 gerileyebileceğini de söz etti.

Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği İdare Şurası Lideri Ramazan Kaya, satışların gelecek birinci çeyrekte düşmesini beklediklerini söyledi. Satışlardaki düşüşte ise yazın bitmesiyle azalan turist sayısının tesirli olduğunu belirtti. Kaya işler dursa dahi hammadde ve personellik maliyetleri nedeniyle eser fiyatlarının çok fazla gerilemediğine dikkat çekti. Kaya, “İşler durduğu vakit fiyatlar da çok geriye gelmiyor. Eserin hammadde ve personellik maliyeti var. Fiyatlarda üst istikametli ivme beklemiyoruz. 2023 yılında hazır giyside perakende satışlarında sakinlik sürecek” diye konuştu.

“Gelecek 6 ay için ümitli değiliz”

Konfeksiyon Yan Sanayicileri Derneği İdare Heyeti Lideri Dr. Murat Özpehlivan, perakende satışlardaki düşüşün 3-4 ay öncesinde hissedilmeye başladığını söyledi.

Özpehlivan, Avrupa’da güç fiyatlarındaki artışın Türkiye’deki siparişlere düşüş olarak yansıdığını belirtirken, “Gelecek 6 ay için ümitli değiliz. Yılın son çeyreği bizler açısından karlılığın en düşük düzeye indiği periyottu. Fiyatların düşmesine yönelik ışık görmüyoruz. İhracatta yaşanan yavaşlama bizler için asıl sorun. Bizleri sıkıntı bir devir bekliyor” dedi.