Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) Lideri Emre Ekmekçi, “E-ticaret dalının büyümesini yıl sonuna kadar devam ettirmesini, tüketici taleplerine yönelik yapılacak yatırımlarla 2023 sonunda yüzde 60 büyüme ile 1.2 trilyon TL’lik süreç hacmi hedefliyoruz. Dalımızın 2023 yılında da büyüme ivmesini devam ettirmesini ve salgın periyodunda yakaladığı yükselişini sürdürmesini bekliyoruz.” dedi.

2022’de e-ticaret dalındaki gelişmelere ait AA muhabirine açıklamada bulunan Ekmekçi, salgının tüm firmalarda e-ticaret kültürünü uyandırdığını, hiç bulunamayan eserlerin kolay erişilebilir hale geldiğini ve süratli kargo sistemlerinin de gelişimini sürdürdüğünü söyledi.

Ekmekçi, Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi (ETBİS) bilgilerine nazaran, 2022’nin birinci 6 ayında gerçekleşen e-ticaret harcamalarının 18-70 yaş ortası nüfusa oranlandığında kişi başına düşen e-ticaret harcamasının 4 bin 964 TL olduğunu, birebir devirde İstanbul’da kişi başına düşen e-ticaret harcamasının 9 bin 857 TL, Ankara’da 6 bin 064 TL ve İzmir’de 5 bin 230 TL olduğunu kaydetti.

2022’nin birinci 6 ayında ödeme usulleri bazında toplam e-ticaret hacminin yüzde 32’sini 113 milyar TL ile Havale/EFT öteki ödemelerin oluşturduğunu belirten Ekmekçi, şunları kaydetti:

“Alışverişlerin yüzde 2’sini 7.7 milyar TL ile kapıda ödeme, yüzde 66’sını ise 228 milyar TL ile kartlı ödemeler oluşturdu. Kredi kartı sepet ortalaması 237 TL olarak gerçekleşti. Bilgilere nazaran, online alışveriş yapanların yüzde 52’sini bayanlar; yüzde 48’ini erkekler oluşturdu. Tüketicilerin yüzde 70’i elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılardan alışveriş yaparken taşınabilir uygulama kullanmayı tercih etti. E-ticaret alışverişlerinde en çok tercih edilen günler ise Pazartesi, Salı ve Perşembe oldu.

Türkiye’nin dijitalleşmesinin öncü kesimi e-ticaret, perakendenin dijitalleşmesini devam ettirdi. 2021 yılı birinci 6 ayında e-ticaretin genel ticarete oranı yüzde 17,6 iken bu oran geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 5 artarak yüzde 18,5 olarak gerçekleşti. Enflasyondan arınmış bir biçimde ise adet bazında artış Kovid 19 salgını öncesi düzeylerde yüzde 38 olarak gerçekleşti. E-ticaretin son 10 yıllık genel büyüme trendinde bir yavaşlama olmadı. E-ticaretteki artış sürecinin devam etmesi ve enflasyonun tesiriyle 2022 yıl sonunda cironun 700 milyar TL’ye ulaşacağını öngörüyoruz.”

“Yeni yasa ile pazara yeni girecek oyuncuların önünün açılması hedeflendi”

Ekmekçi, bu yıl yeni e-ticaret yasasının hayata geçirildiğini hatırlatarak, “Dünyada ve son devirde ülkemizde e-ticarette mevcut piyasa şartlarının âlâ işlemediği, yıkıcı rekabet uygulamalarının tesiriyle birlikte sıhhatsiz biçimde büyüyen e-ticaret pazarı gözlemlenmekteydi. Orta ve uzun vadede pazar kurallarının risklere yol açabileceği öngörüsünden hareketle, dalda rekabeti bozucu uygulamaların önlenmesi, bölümün sağlıklı ve istikrarlı formda büyümesinin sağlanması ve e-ticaret pazar yerleri ile satıcılar ortasında alakaların düzenlenmesine yönelik yeni Elektronik Ticaret Yasası, Ticaret Bakanlığımız tarafından bölüm meselelerine deva olarak hayata geçirildi.” dedi.

Yeni yasa ile çevrim içi aracılık hizmetlerin de tüm paydaşlar için adil ve şeffaf bir rekabet ortamı sağlanmasını hedeflediğini vurgulayan Ekmekçi, “Aracı hizmet sağlayıcı platformlar ve e-ticaret platformları üzerinden hizmet sağlayan işletmelerin büyüklükleri ve pazardaki pozisyonları dikkate alınarak kimi düzenlemeler yapıldı. Böylelikle, yeni yasa ile bilhassa küçük oyuncular ile pazara yeni girecek oyuncuların önünün açılması hedeflendi. E-ticaretin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması, sağlıklı biçimde büyüme ve gelişiminin sağlanmasına yönelik atılan bu adım sonrası, birebir paralellikte, ETİD olarak, yasa ile ilgili yapılacak yönetmelik çalışmalarına dayanak vermeye devam ediyoruz.” diye konuştu.

“Bize düşen, takviyeleri yanlışsız kullanıp ihracatı artırmak”

Emre Ekmekçi, dal ismine bir öbür kıymetli gelişmenin e-ihracat düzenlemeleri olduğunu kaydederek, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Türkiye’de e-ihracatın toplam ihracat içindeki oranı yüzde 1,3. Bu küçük bir sayı. Dünyada bu sayı ortalama yüzde 4. Ticaret Bakanlığı’nın 2030 yılına kadar koyduğu gaye ise yüzde 10. Geçtiğimiz yıl Ticaret Bakanlığımız bünyesinde yer alan İhracat Genel Müdürlüğü bünyesinde E-ihracat ve Dijital Pazarlama Daire Başkanlığı kurulması kesimimiz ismine atılan çok kıymetli bir adım oldu. Akabinde bu ayrıntılı takviye paketi geldi. Dernek ve dal olarak bu paketi çok olumlu karşıladık. Hem ferdî ihracatçılığı hem de bunu yapmakta zorlanırsa diye aracı firmayı destekleyen kapsamlı bir paket oldu. Uzun vakittir beklediğimiz ve konuştuğumu bu takviye konusu bu yıl gerçekleşti.”

“Dernek olarak E-ihracat Daire Başkanlığı ile çok yakın çalıştık. Yeni açıklanan dayanak kararı çok ayrıntılı, yeni ve dalı anlayan bir takviye çalışması oldu.” diyen Ekmekçi şunlara dikkati çekti:

” Yeni açıklanan takviye paketi kapsamında yararlanıcılar için pazara giriş rapor takviyesi, dijital pazaryeri tanıtım takviyesi, e-ihracat tanıtım dayanağı, sipariş karşılama hizmeti, depo kira dayanağı, yurt dışı pazaryeri entegrasyon dayanağı, çevrim içi mağaza ve maksat ülke e-ticaret paydaşlarından alınan hizmet takviyesi ile pazaryeri kurul sarfiyatı dayanağı getiriliyor. İş birliği kuruluşlarına ait ise sektörel ticaret ve alım heyeti dayanağı, e-ihracat tanıtım projesi dayanağı, e-ihracatı geliştirme projesi dayanağı ve Türkiye e-ihracat platformu dayanağı sağlanacak.

Bu takviye çalışmaları kapsamında yeni açıklanan dayanak kararlarının yeni iş modellerinin önünü açmasını bekliyoruz. Birebir vakitte bu dayanakların aracı-toplayıcı e-ihracatçı modellerini ortaya çıkaracağını öngörüyoruz. Bundan sonra bize düşen dayanakları hakikat kullanıp ihracatı artırmak. Türkiye’nin ihracatı GSYİH içindeki oranında çok artmıyor. Münasebetiyle yeni modellere muhtaçlığımız var. E-ihracat bunlardan birisi. Bugüne kadarki ihracat takviyeleri daima klâsik perakendeciliğe yönelik dayanaklardan oluşuyordu. Bu tip dayanaklar ise tek bir ürünün–kolinin ihracatını yapacaksanız sizin birçok hususta takviye almanızı sağlıyor.”

Salgın periyodunda e-ticaret alanında tüketicilerin alışverişleri online mecralara taşındığını belirten Ekmekçi, “Bu devirde online alışveriş dalında rekor artışlar yaşandı. Bu yükseliş trendi günümüzde de devam ediyor. Tüketiciler internet alışverişlerine alıştı, hiç online alışveriş yapmayanlar bile alışverişlerine dijitale taşıdı. E-ticaret dalında yapılan düzenlemelerin de tesiriyle internet alışverişleri daha inançlı hale geldi. Yeni düzenlemesi yapılan e-ticaret yasası ile bölümümüzün önümüzdeki periyotta de büyümesini sürdürmesini bekliyoruz.” yorumunda bulundu.

Ekmekçi, e-ticaret dalında yaşanan büyümenin kullanıcıların gereksinimlere süratlice ulaşabilmesine imkan verdiğini aktararak,”Özellikle besin, ferdî bakım, teknoloji, mobilya ve dokumacılık dalı Türk halkının e-ticaret pazaryerleri üzerinden en çok alışveriş yaptığı eser kümeleri olarak öne çıktı.

E-ticaret dalının büyümesini yıl sonuna kadar devam ettirmesini, tüketici taleplerine yönelik yapılacak yatırımlarla 2023 sonunda yüzde 60 büyüme ile 1.2 trilyon TL’lik süreç hacmi hedefliyoruz. Kesimimizin 2023 yılında da büyüme ivmesini devam ettirmesini ve salgın devrinde yakaladığı yükselişini sürdürmesini bekliyoruz.” tabirlerini kullandı.