Uluslararası Güç Ajansı (IEA) Lideri Fatih Birol, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın akabinde yaşanan sürecin global güç krizine yol açtığını ve bu nedenle 2023’ün güç bölümü için çok daha sıkıntı bir yıl olacağını söyledi. Birol, gelecek devirde global güç krizinden en çok etkilenecek üç bölgenin, gelişmekte olan ülkeler ile AB ve Rusya olacağını tabir ederek şöyle konuştu:

Avrupa’da önemli yavaşlama görebiliriz

“Rusya’nın Ukrayna’yı işgal ettiği günden bir hafta sonra, 1 Mart’ta dünyanın şimdiye kadar görmediği bir güç krizine girdiğini söylemiştim. 2022 makus bir yıl oldu. Bu popülist bir yaklaşım. 2023 çok daha güç bir yıl olacak. Bu kadar beğenmediğimiz 2022’yi arıyor olma durumumuz olabilir. Mevcut küresel güç krizinin bir numaralı kurbanı gelişmekte olan ülkeler olacak. Güç ithal eden ülkelerin dış borç girdabına girmek üzere olduğunu görüyorum. Latin Amerika, Asya ve Afrika’daki ülkeler bu kümeye dahil. Krizden etkilenecek ikinci bölge Avrupa’nın ise güçle ilgili özeleştiri yapması lazım. Avrupa kaynak çeşitlendirmesi yapmamanın cezasını bu periyotta çekiyor. Avrupa’daki sanayi dalında önemli yavaşlama görebiliriz. İstihdam sorunu da beraberinde gelecek. Politik ve toplumsal yansımaları olabilir. Rusya ise dünya güç sisteminin köşe taşlarından biriydi. Dünyanın en büyük güç ihracatçısıydı. 23 Şubat’tan sonra bu değişmeye başladı. Avrupa için Rusya kıymetli lakin Rusya için de Avrupa değerli. Artık Rusya, büyük bir farkla, en büyük müşterisini kaybetti. Bunu çabucak öbür müşterilerle ikame etmek kolay değil.”

I EA Lideri Fatih Birol, Sabancı Üniversitesi İstanbul Memleketler arası Güç ve İklim Merkezi (IICEC) tarafından düzenlenen “Dünya Güç Krizi: Tahliller ve Yenilenebilir Gücün Rolü” temalı konferansta, güç krizi nedeniyle dünyadaki birçok ülkenin resesyona girme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirtti. Kelam konusu krizin global iktisat ve toplumsal dengeyi olumsuz etkilediğine işaret eden Birol, bu durumun ülkelerdeki enflasyon oranlarını son 40 yılda görülmeyen düzeylere çıkarttığını lisana getirdi.

Rusya’nın petrol ve doğal gaz alanlarının jeolojik olarak güç alanlardan oluştuğuna işaret eden Birol, “O alanlardan petrol ve doğal gaz elde etmek için sofistike teknolojiler kullanmak gerekir. Bunu sağlayan teknoloji şirketleri Rusya’dan çekildiler, çekilmeye devam ediyorlar. Bu bakımdan üretimin önemli bir aksamaya uğrayacağını söyleyebiliriz.” tabirlerini kullandı.

Birol, güç kriziyle birçok ülkenin acil finansal ve yasal program çıkarıp, pak ve inançlı güç teknolojilerine geçişi hızlandırdığını söyledi. 5 yıl içinde dünyadaki yenilenebilir güç kapasitesinin 2400 gigavat artacağını tabir eden Birol, “Bu devirdeki artış, dünyanın son 20 yılda kaydettiği yükselişe misal olarak artacak. Bilhassa güneş ve rüzgar gücünde süratli bir artış görüyoruz. Bu yıl güç verimliliği uygulamalarındaki artış ortalama artışın 2 misli, bilhassa binalarda. Bunun da nedeni hükümetlerin teşvik sistemi. Ayrıyeten, 2019’da dünyada satılan her 100 otomobilin 4’ü elektrikliydi. 2022’de dünyada satılan her 100 otomobilin 15’i elektrikli oldu. 2030’da dünyanın en büyük üç pazarından ABD, Çin ve Avrupa’da satılacak her iki otomobilin bir tanesi elektrikli olacak. Tüm bu gelişmeler pak güce geçişi olumlu etkiliyor.” diye konuştu.

Dalga gücünde Türkiye cazibesi

İsrail merkezli güç firması Eco Wave Power’ın (EWP) Üst Yöneticisi Inna Braverman, Türkiye’nin dalga gücü alanında yenilikçi teknolojileri geliştirmek ve uygulamak için cazip bir ülke olduğunu belirtti. Braverman, Ordu Büyükşehir Belediyesinin iştiraki OREN Ordu Güç ile kentte kuracakları dalga gücü santralinin inşasının birinci etapta 4 megavatlık pilot istasyonla başlayacağını ve 73 megavatlık kapasitenin inşa, bakım ve işletimiyle devam edeceğini anlattı. Santralin maliyetinin yaklaşık 150 milyon dolar hesaplandığını lisana getiren Braverman, “Ordu’da yapacağımız tesis tamamlandığında Türkiye’nin şebekeye bağlı birinci, dünyanın en büyük dalga gücü santrali olacak.” diye konuştu.

İlk yeşil eurobond ihracı Ocak ayında yapılacak

Türkiye Kurumsal İdare Derneği’nin (TKYD) toplantısında konuşan Hazine ve Maliye Bakan Yar-dımcısı Murat Vakit, Türkiye’nin birinci yeşil eurobond ihracının Ocak ayında yapılacağını söyledi. Vakit mevzuyla ilgili şu tabirleri kullandı: “Bu yılın birinci ayları içerisinde Hazine olarak birinci yeşil eu-robond’u çıkıyor olacağız. Tüm teknik çalışmalarımız tamamlandı. Hatta bu sene sonuna koyar mıyız diye düşündük. Fakat sonradan biraz daha âlâ bir ortam bekleyelim, yatırımcı ilgisi açısından şartlara biraz daha bakalım istedik.” Vakit, sermaye piyasası ile ilgili çalışmalarının olduğunu, TBMM gündemindeki yoğunluktan ötürü bu çalışmaların şimdi tamamlanamadığını, Ocak ayında sermaye piyasalarını güçlendirecek adımları meclise taşıyacaklarını söyledi.

Türkiye’de doğal gaz merkezi kurmak için çalışılıyor

Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Türkiye’de kurulması planlanan doğal gaz merkeziyle ilgili çalışmaların sürdüğünü ve 2023’te karar alınabileceğini belirterek, “Bu hususta Türk meslektaşlarımız ve projeye katılabilecek öteki potansiyel ülkelerle etkin bir biçimde çalışıyoruz” dedi. “Sadece Rus tedarikçilerin değil, başka ihracatçıların da dahil olacağı yeni bir platform oluşturmaktan bahsediyoruz” diyen Novak, Türkiye’deki merkezde fiyatların pazar şartlarına nazaran belirleneceğini vurguladı. Rusya’nın petrolde tavan fiyat uygulamasına katılan ülkelere petrol ve petrol eseri tedarik etmeyeceğini vurgulayan Novak, “Gelecek yılın başında üretimimizi günlük 500 ila 700 bin varil yani yüzde 5 ila 7 düzeyinde azaltabiliriz. Bu çok kıymetli bir ölçü değil lakin bu türlü bir risk bulunuyor.” değerlendirmesinde bulundu.