Ülke endüstrisinin lokomotifi pozisyonunda bulunan İstanbul, birden fazla sanayi bölümlerinin önde gelen kuruluşlarına ve ülke genelinde 100 bine yaklaşan ihracatçı firmaların büyük kısmına mesken sahipliği yapıyor. En büyük 500 sanayi kuruluşunun 158’inin merkezi de İstanbul vilayetinde bulunuyor. İstanbul ilinin ihracatında en büyük hissesi yüzde 17,6 ile kimya bölümü alıyor. Hazır giysi ve konfeksiyon yüzde 14,9 hisseyle ikinci sırada. Bunu da yüzde 10,6 hisseyle çelik dalı izliyor.

Küresel ticaretin kıymetli merkezlerinden biri ve Türkiye’nin ihracatta lokomotifi pozisyonunda bulunan İstanbul’un, son bir yıldaki ülke ihracatının yaklaşık yarısını gerçekleştirdiği belirlendi.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Ekim sonu itibariyle açıkladığı dış ticaret bilgilerinin yıllıklandırılması ile yapılan hesaplamaya nazaran Türkiye’nin Kasım 2021-Ekim 2022 periyodunu kapsayan son bir yıldaki ihracatı 253 milyar 82,6 milyon dolara ulaştı. Toplam ülke ihracatı, son bir yılda, Kasım 2020-Ekim 2021’i kapsayan evvelki bir yıllık periyoda nazaran yüzde 17,7 artış gösterdi.

Yıllık toplam ihracatın 123 milyar 540,3 milyon dolarlık kısmını tek başına İstanbul gerçekleştirdi. İstanbul’un ihracatı evvelki bir yıllık periyoda nazaran yüzde 18,9’la ortalamanın üzerinde artış gösterdi. Bu periyotta toplam ülke ihracatının yüzde 48,8’ini tek başına İstanbul’un gerçekleştirdiği belirlendi. Buna nazaran İstanbul, son bir yılda öteki 80 ilin toplamı kadar ihracat yaptı.

Nüfusun 5’te biri, ihracatın yarısı 2021 sonu itibariyle 84 milyon 680 bin 273 olan ülke nüfusunun 15 milyon 840 bin 900 kişi ile yüzde 18,7’sinin yaşadığı İstanbul’un ülke dış ticaretindeki tartısı ise bunun çok üzerinde bulunuyor. Global ticaretin kıymetli merkezlerinden biri pozisyona erişen İstanbul’daki şirketler, dünyanın dört bir yanına eserlerini ulaştırmaya devam ediyor.

Ülke endüstrisinin lokomotifi pozisyonunda bulunan İstanbul, birden fazla sanayi dallarının önde gelen kuruluşlarına ve ülke genelinde 100 bine yaklaşan ihracatçı firmaların büyük kısmına konut sahipliği yapıyor. En büyük 500 sanayi kuruluşunun 158’inin merkezi de İstanbul vilayetinde bulunuyor. Ülke ihracatının lokomotifi olmaya devam eden İstanbul, 81 ilin yarattığı toplam ulusal gelirin de yüzde 30,4’ünü yaratıyor. 2021 yılında Türkiye iktisadının kaydettiği yüzde 11,4’lük büyümenin yüzde 4’lük kısmı İstanbul’un katkısı olarak gerçekleşmişti. Diğer deyişle başka 80 ilin büyümesi sıfır bile olsa Türkiye iktisadı İstanbul’un ekonomik performansı sayesinde yüzde 4 büyüyecekti.

En çok kimya dalından

İstanbul ilinin ihracatında en büyük hissesi yüzde 17,6 ile kimya dalı alıyor. Hazır giysi ve konfeksiyon yüzde 14,9 hisseyle ikinci sırada. Bunu da yüzde 10,6 hisseyle çelik dalı izliyor.

İl ihracatının yüzde 8’ini demir ve demir dışı metaller, yüzde 7,7’sini elektrik-elektronik, yüzde 7,2’sini otomotiv sanayii gerçekleştiriyor. Daha sonra yüzde 5 hisseyle mücevher, yüzde 4,4 hisseyle dokuma ve hammaddeleri, yüzde 3,6 ile mobilya, kâğıt ve orman eserleri, yüzde 3,3 hisseyle makine ve aksamları geliyor.

Almanya birinci sırada

İstanbul’un ihracatının yüzde 44,2’si 10 ülkeye yapılıyor. Almanya yüzde 8,5 hisseyle birinci sırada yer alıyor. Bu ülkeyi yüzde 5,8 hisseyle ABD, yüzde 5,1 hisseyle İngiltere, yüzde 4,5 hisseyle İtalya, yüzde 4 hisseyle İspanya, yüzde 3,7 hisseyle İsrail, yüzde 3,3 hisseyle Rusya, yüzde 3,2 hisseyle Fransa, yüzde 3,1 hisseyle Hollanda ve yüzde 3 hisseyle Romanya izliyor. İstanbul’da faaliyet gösteren ihracatçı firmaların dünya genelinde 220 ülkeye ihracat gerçekleştirdiği belirlendi.

İhracatın yüzde 83’ü on vilayetten

Yıllıklandırılmış fiyata nazaran ihracat meblağında İstanbul’u 16 milyar 829,1 milyon dolarla İzmir, 12 milyar 558,1 milyon dolarla Bursa, 14 milyar 866,9 milyon dolarla Kocaeli, 11 milyar 184,1 milyon dolarla Gaziantep izledi.

Daha sonra 11 milyar 310,5 milyon dolarla Ankara geldi. Buna nazaran İstanbul dışında 10 milyar doların üzerinde ihracat yapabilen vilayet sayısı 5 olarak gerçekleşti. İhracat fiyatında daha sonra ve 5 milyar 733,1 milyon dolarla Mersin, 5 milyar 329,3 milyon dolarla Sakarya, 4 milyar 499 milyon dolarla Denizli, 4 milyar 420,8 milyon dolarla Hatay geldi.

En fazla ihracat yapan birinci 10 ilin son bir yılda gerçekleştirdiği dış satım meblağı evvelki bir yıllık periyoda nazaran yüzde 18,5 artarak 210 milyar 271,3 milyon dolara ulaştı ve toplam ihracatın yüzde 83,1’ini oluşturdu.

1 milyar doları aşan öteki vilayetler

İlk 10’da yer alanlar dışında 12 ilin daha yıllık bazda 1 milyar dolarlık ihracat hududunu aştığı belirlendi.

Son bir yılda 3 milyar 948 milyon dolar ihracat gerçekleştiren Kayseri 11’inci sırada gelirken, bu ili 3 milyar 272 milyon dolarla Konya, 3 milyar 120 milyon dolarla Adana, 3 milyar 74 milyon dolarla Manisa, 3 milyar 60 milyon dolarla Tekirdağ, 2 milyar 692 milyon dolarla Antalya, 2 milyar 209 milyon dolarla Çorum, 1 milyar 456 milyon dolarla Kahramanmaraş, 1 milyar 336,5 milyon dolarla Samsun, 1 milyar 291,8 milyon dolarla Eskişehir izledi. Aydın, Mardin ve Trabzon’un yıllık ihracatı da 1 milyar doların üzerinde gerçekleşti.

Diğer 59 ilin yıllık ihracatı ise 1 milyar doların altında kaldı. En az ihracat yapan vilayetler ise yalnızca 61 bin dolarla Bayburt, 176 bin dolarla Tunceli, 1,5 milyon dolarla Kars, 4,9 milyon dolarla Ardahan ve 10,1 milyon dolarla Bitlis oldu.

Naki BAKIR