Otomobil dalının 2022 yılı performansını pahalandıran MASFED Genel Lideri Aydın Erkoç, 2021 yılının Eylül ayından itibaren 9 ay boyunca büyüyen pazarın son 6 aydır daralmaya devam ettiğini vurguladı. Erkoç, bu yılın tümünde sıfır araba pazarının 600 bin adet, ikinci el araba pazarının ise 6.2 milyon adet dolayında gerçekleşeceğini öngördüklerini kaydetti.

Sıfır araçlarda matrah düzenlemesi ile ÖTV indiriminin piyasaya fazla yansımadığı, dalın canlanması için daha kalıcı tahliller gerektiğini belirten Erkoç, “Sıfır araç arzında yaşanan badireler ve arzın talebi karşılayamaması ikinci el fiyatlarının da yükselmesine sebep olmuştu. Arz talep dengesizliğinin yanı sıra döviz kurunun dalgalı seyri ve maliyet artışları da fiyatların yükselmesinin en kıymetli sebepleri ortasında. Son aylarda tüketicilerde oluşan ÖTV indirimi beklentisi de bölümü durma noktasına getirmişti.

Maliye Bakanlığı tarafından yapılan ÖTV matrah düzenlemesiyle beklemede kalan vatandaşlar araç gereksinimlerini karşılamak için bayilere gitti, lakin piyasada büyük canlanmanın olduğundan bahsetmek sıkıntı. Bu düzenlemenin yaklaşık yüzde 10-15 oranında bir yansıması olduğundan bahsedebiliriz. Zira şu an bayilerde araç bulunmuyor. Bu yüzden vatandaşlarımız ikinci ele yönelmeye devam ediyor” diye konuştu.

Erkoç, alım gücünün düşmesinin yanı sıra finansmana erişimde yaşanan problemlerin da piyasayı olumsuz etkilediğini söz ederek, “Bilindiği üzere şu an faiz oranları çok yüksek, vade sayıları ise çok az. Vatandaşlar araç satın alıp muhtaçlıklarını karşılamak istiyorlar lakin bankalardan kredi alırken sorun yaşıyorlar. Sıfır araç tedariki de her geçen gün zorlaşırken dalı canlandırmak için daha kalıcı tahliller gerekiyor. Banka faiz oranlarının düşürülmesi ve vade sayılarının artırılması piyasalara olumlu yansıyacaktır” dedi.

“Trafikte kaskosuz sigortasız araçlar çoğalıyor”

Sektörün en kıymetli sıkıntılarından birinin de kasko fiyatlarında yaşanan fahiş artışlar olduğunun altını çizen Erkoç, “Araç bedelindeki artışların yanı sıra yedek kesim fiyatları ve sigorta şirketlerinin hasar maliyetlerinin artması kasko fiyatlarının çok yükselmesine sebep oldu. Son bir yılda kasko fiyatlarında yüzde 300’ün üzerinde bir artış var. Geçmiş yıllara kıyasladığımızda kullanıcıların yüzde 70’i kasko yaptırmıyor. Trafikte kaskosuz ve sigortasız araç sayısı çoğaldı” bilgisini verdi.

“Ekspertiz için tavan fiyat belirlenmeli”

Otomobil ekspertiz fiyatlarında da fahiş fiyat artışları yaşandığına dikkat çeken Erkoç, şöyle devam etti: “Firmaların fahiş fiyatlar oluşturduğu istikametinde hem dal temsilcilerinden, hem de vatandaşlarımızdan şikayetler alıyoruz. İkinci el yönetmeliğinde ekspertiz fiyatlarının tavan noktasının belirlenmesi ile ilgili bir unsur var. Bakanlığın bu durumu denetim altına alması ve tavan fiyatın belirlenmesi gerekiyor. Nasıl ki ekmek fiyatları kurumlar tarafından belirleniyorsa, ekspertiz tavan fiyatlarının da standartlarına nazaran belirlenmesi lazım.”

10 ayda 5 milyon araba el değiştirdi

TÜİK bilgilerine nazaran bu yılın OcakEkim periyodunda ikinci el piyasada araba satışları geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 10,1 artışla 5 milyon 51 bin 591 adet oldu. Minibüs, otobüs, kamyonet, kamyon, motosiklet ve başka taşıtlarla birlikte toplam satışlar yüzde 12,1 artarak 7 milyon 589 bin 721 adede ulaştı. Bu periyotta en yüksek artış yüzde 43’le motosiklet satışlarında yaşandı. Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD) Ocak-Kasım periyodu datalarına nazaran sıfır araç satışları ise arabada geçen yılın eş devrine nazaran yüzde 8,3 düşüşle 549 bin 445, toplam satışlar da yüzde 5,2 düşüşle 771 bin 816 adet oldu.