Türkiye İnşaat Gereci Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından hazırlanan İnşaat Gereçleri Sanayi Dış Ticaret Endeksi’ne nazaran ihracat, eylül ayının akabinde ekimde de düştü. Aylık ve yıllık ihracat büyüklükleri geride kalan iki ayda gerileme eğilimi gösterdi. Yurt dışı pazarlarda başlayan zayıflamanın ihracat üzerindeki tesiri ekim ayında bariz halde ortaya çıktı. Buna bağlı olarak inşaat gereçleri sanayi dış ticaret performansı ekim ayında 2,49 milyar dolarla kıymet olarak bu yılın en düşük ikinci aylık ihracatı olarak kayıtlara geçti. İhracat geçen yılın ekim ayına nazaran kıymet olarak yüzde 10,6 oranında düştü.

İhracat ölçü olarak geçen yılın ekim ayına nazaran yüzde 21,9 azalarak 4,18 milyon tona geriledi ve bu yılın en düşük ihracatı gerçekleşti.

İnşaat materyalleri sanayi ortalama yıllık ihracat ünite fiyatı ekim ayında geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 13,5 arttı. 2021 yılı ekim ayında ortalama ihracat fiyatları 0,52 dolar/kg iken 2022 yılı ekim ayında 0,59 dolar/kg düzeyine çıktı. Ortalama ihracat ünite fiyatının da düşüş eğilimine girdiği gözleniyor.

Yıllık ihracat 35 milyar dolardan döndü

Ağustos ayında 35 milyar dolara çok yaklaşan yıllık (son 12 aylık) ihracat istikamet değiştirerek düşüş eğilimine girdi. İnşaat materyalleri yıllık ihracatı ekim ayında 34,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. İhracat ölçü olarak ise yıllık 59,97 milyon tona indi. Ortalama yıllık ihracat ünite fiyatı 0,57 dolar/kg düzeyinde bulunuyor.

Pazarlardaki yavaşlamanın tesiri, ihracatta ölçü ve kıymet olarak yaşanan düşüşlerde besbelli olarak hissedildi. Geçen seneye nazaran daha yüksek olan ünite fiyatlar, ihracatın bedel olarak büyüklüğünü desteklemeyi sürdürdü. Lakin ünite fiyatlarda da düşüş başladı.

İthalat gerilemeye karşın yüksek seviyede

Ekim ayında inşaat materyalleri ithalatı gerileyerek 867 milyon dolara düşmesine karşın geçen yılın ekim ayının yüzde 35 üzerinde gerçekleşti. İthalat kıymet olarak yüksekliğini koruyor.

İnşaat materyalleri ithalatı ölçü olarak ise kıymetli ölçüde gerileme kaydederek 274 bin 162 tona indi. İthalat ünite fiyatı evvelki aylara nazaran yükselerek 3,16 dolar/kg oldu.

Alt kesimlerde de zayıflama eğilimi öne çıkıyor

2022 yılı ekim ayında giderek yavaşlamaya ve gerilemeye dönüşen inşaat gereçleri ihracat performansında yalnızca üç alt bölümde kıymet olarak artışlar oldu. Lakin kelam konusu artışlar daha çok ünite fiyat artışlarından kaynaklandı. Ölçü olarak ise düşüşler yaşandı.

Bu periyotta sekiz alt eser kümesinin yedisinde, ihracat ünite fiyatları 2021 yılı ekim ayına nazaran yüksek gerçekleşti. Global emtia ve kesin eser fiyatları gerileme eğilimine girmiş olmakla bir arada hala geçen yılın fiyatlarının üzerinde bulunuyor.

2022 yılı ekim ayında prefabrik yapıların ortalama ihracat ünite fiyatlarında 2021 yılı ekim ayına nazaran gerileme yaşandı. Mineral eserlerin ortalama ihracat ünite fiyatı geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 26, demir çelik eserlerin ortalama ihracat ünite fiyatı geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 10,4 daha yüksek düzeyde bulunuyor. Metal bazlı eserlerin ortalama ihracat ünite fiyatı yüzde 7,3, ağaç ve ahşap eserleri ortalama ihracat ünite fiyatı yüzde 8,9 arttı. Kimyasal bazlı eserlerin ortalama ihracat ünite fiyatlarındaki artış yüzde 7,5 oldu.

Sekiz alt eser kümesinin beşinde ihracat, ölçü olarak geçen yılın ekim ayının altında gerçekleşti. Üç alt dalda ise ihracatta ölçü olarak artış kaydedildi. Ölçü olarak gerçekleşen düşüşlerde geçen yıl yaşanan yüksek artışların baz tesirleri görülüyor.

Bu devirde ölçü olarak ihracat düşüşleri geçen yılın birebir devrine nazaran demir çelik eserlerinde yüzde 29,9, mineral, taş ve toprak eserlerinde yüzde 21,7 oldu. Metal bazlı eserlerin ihracatı yüzde 20,2, yalıtım materyallerinin ihracatı yüzde 6 azaldı.

2022 yılı ekim ayında sekiz alt eser kümesinin üçünde ihracat 2021 yılı ekim ayına nazaran kıymet olarak yükseldi. Beş alt eserin ihracatı ise kıymet olarak azaldı.

İhracat paha olarak kimyasal bazlı eserlerde yüzde 13,8, ağaç ve ahşap eserlerinde yüzde 14,6, elektrik gereçleri ve teçhizatlarında yüzde 3,1 oranında artarken demir çelik eserlerinde yüzde 23, metal bazlı eserlerde ise yüzde 14,3 azaldı.