Geçtiğimiz Kasım ayında Düzce’de meydana gelen ve büyüklüğü Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD) tarafından 5,9 olarak ölçülen zelzele, ülke genelinde kaygı ve paniğe yol açtı. İstanbul, Ankara, Sakarya, Bolu üzere etraf vilayetlerde de hissedilen zelzeleye ait birçok bilim insanı açıklama yaparken, mevzuyu kıymetlendiren Fin-As Danışmanlık İdare Şurası Lideri Ali Serim ise beklenen Marmara zelzelesinin ekonomik boyutunu masaya yatırdı.

Şimdiden unutulmuşa benzeyen Düzce zelzelesinin, beklenen Marmara sarsıntısına yönelik alınması geciken önlemlerin son ikaz fişeği niteliği taşıdığını söyleyen Ali Serim, “Sanayimizin kalbi Marmara Bölgesinde atıyor. 2021 yılı gayrisafi yurt içi hasıla içerisinde imalat sanayi hissesinin %22’den fazla olduğu düşünüldüğünde endüstrimizin en büyük düşmanı da sarsıntı. Elbette birincil vazifemiz vatandaşlarımızın canını korumak fakat bunu sağlayacakkaynakların elimizde olması için de ülkemiz iktisadını gözetmemiz ve radikal önlemi uygulamaları artık başlatmamız gerekiyor” dedi.

“Marmara Bölgesi Bakanlığı kurulmalı”

Afet yaşanmadan evvel müstakil bir Marmara Bölgesi Bakanlığı kurulması gerektiğini belirten Ali Serim, “22 yıllık Parsons-Barka-Stein-Dieterich-Toda raporu bir yana, fay geometrileri ve makro sismik bilgileri incelemiş çok sayıda akademik araştırma bilimsel delilleri gözler önüne bin sefer serdi. Buna karşın ne iktidar ne de muhalefet partileri mevzuya radikal planlama penceresinden baktıklarını gözler önüne seriyor. Demekki akademi ve iş dünyası iş birliğinde taslak yasal düzenleme tekliflerinin Ankara ile paylaşılması, sanayi imar affı ve planlamalarıyla yaratılacak kaynaklara ait projelerin geliştirilmesi, sanayi tesislerinintaşınması yahut sarsıntıya hazırlanması için kamunun karar alma ve planlama süreçlerine faal takviye verilmesi ve bunlarımümkün kılacak finansmanı temin edebilmeyi kolaylaştıracaktemasların aktif bağlantısı için özel bölümün milletlerarası temaslarının, tecrübelerinin ve nitelikli insan gücünün devletin buyruğuna tahsis edilmesi kaide oluyor” sözlerini kullandı.

“Sadece Ankara’da değil Brüksel’de de yeni bir cins farkındalık yaratmalıyız”

Acilen bilhassa riskli tabanlı alanlardaki endüstriyel inşaat faaliyetlerinin durdurulması gerektiğinin altını çizen Ali Serim, bu alanlara ait tekliflerini şu sözlerle paylaştı:

“Sadece ulaşım çizgileri dikkate alınmak suretiyle yerleri uzun yıllar öncesindeseçilmiş organize sanayi bölgeleri, küçük sanayi siteleri, hür bölgeler ve tersane alanlarının tekrar elden geçmesi bağımsızlık savaşımız olarak görülmelidir. Muhtemel Afet Rusya ve Ukrayna savaşının olumsuz tesirlerinden bile daha büyük küresel meselelere yol açabilir! Ağır endüstriyel yıkım olması durumunda, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde önemli boyutta enflasyon ve işsizlik sebebi olur. Türkiye %3,6’lık ihracat ve %3,7’lik ithalat hissesiyle AB’nin en büyük 6. ticari ortağı pozisyonunda. 2021 yılında savaş öncesi Rusya’nın 5. sırada olduğunu tabir etmek tahminen konumumuzun ne kadar kıymetli olduğu gerçeğinin anlaşılmasına katkı sağlar. Bu çok büyük bir ticaret hacmi! Bu ticari bağlantı karşılıklı olarak milyonlarca bireye istihdam yaratıyor. Ukrayna’ya 2023 yılı bütçesinde 18 milyar avro tahsis eden AB, çıkarlarını rasyonel olarak korumak hedefiyle çok daha büyük bir kaynağı Türkiye’ye tahsis edebilir. AB Dayanışma Fonu (EUSF) üzere sistemler, AB Acil Durum Uyum Merkezi (ERCC) yahut AB’nin insani yardım departmanı (ECHO) üzere yapıların tahlile ortak edilmesi kapsamlı halde konuşulmayı bekliyor. Zelzele Türkiye’nin olduğu kadar AB’nin de sorunu. Yalnızca Ankara’da değil Brüksel’de de yeni bir cins farkındalık yaratmalıyız.”

“AB’nin Marmara Depremi’ne ait farkındalığı çok zayıf”

Brüksel’in Marmara Depremi’nin AB’yi nasıl etkileyeceğine ait farkındalığının düşük olduğunu vurgulayan Ali Serim, “2022’nin birinci dokuz ayında AB ülkeleri ve Birleşik Krallık, yapılan yatırımlarda hâkim hisseye (%74) sahip olmaya devam ederken öteki Avrupa ülkelerinden gerçekleşen girişlerdeki artış (%3’ten %14’e) dikkat cazipti. İspanya, yılın birinci dokuz ayındaki sermaye girişlerinden %33’lük bir hisse alarak Türkiye’nin en büyük memleketler arası direkt yatırımcısı olarak öne çıktı. İspanya’yı İsviçre, Hollanda, Almanya ve Lüksemburg takip etti. Yani bölgenin endüstrisinin mümkün zelzele hasar ve yıkımından etkilenmemesi için alınacak önlemlerin ve yapılacak harcamaların AB ve Avrupa yatırımcısı ve iktisadına sağlayacağı somut yararlar ortadadır. Avrupa kıtasının demografik ve ekonomik istikrarı için huzurlu, güçlü, müreffeh ve zelzeleye karşı bilimin sunduğu tüm imkanlardan faydalanarak afete karşı hazırlık yapmış endüstriye sahip, önlem almış bir Türkiye şart” biçiminde konuştu.