Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Turkuvaz Medya Kümesi’nden Sabah Gazetesi’nin düzenlediği, “Türkiye İhracat Seferberliği Sıhhat Hizmeti İhracatı Zirvesi”ndeki konuşmasında yılın sonu yaklaşırken ihracatın geldiği noktaya ait bilgi verdi.

Yıl sonu ihracat sayılarında geçen yılki amacın altında kalınmayacağının altını çizen Muş, “Yılın tamamlanmasına 15 gün kaldı, ihracatta geçen sene koyduğumuz maksadın altında kalmayacağız. Geçen yılki amacımız 250 milyar dolardı, onun üstüne çıkacağız. Dış talepte bir yavaşlama kelam konusu, bilhassa son periyottaki faiz artışlarından oralarda bir yavaşlama kelam konusu.

Bunu biz en az tesirle geçmesi için çabalıyoruz, burada önemli bir resesyona girmemesini bekliyoruz. Yılın ikinci yarısından itibaren artış trendimiz devam ediyor ancak dışardaki talepteki düşmeden kaynaklı azalarak artan bir trendimiz kelam konusu.” değerlendirmesini yaptı.

“80 milyar dolarlık ek amacımız var, uzak ülkelere gitmek, pazarı çeşitlendirmek istiyoruz.” diyen Muş şöyle devam etti:

“Buradaki aktivitelerimizi 2023 yılı prestijiyle daha da ağırlaştırıyoruz. Bu yıl içinde pariteden de önemli sorun yaşadık. Şayet parite yılın başındaki üzere 1,20 düzeylerinde olsaydı, biz bugün ek 13 milyar dolar daha fazla ihcacattan bahsediyor olacaktık. Paritedeki sert düşüş o da olumsuz yansıdı. Hepsi üstüste gelince geçen yılın altında kalmayacağız fakat ileriye dönük projeksiyonlarımızın da gerisinde kalmak isteniyoruz. Aralık ayında da geçen senin üstünde gidiyoruz, altında kalmayacağız.”

“Hizmet ihracatında büyümek istiyoruz, bu alanı hem finansman hem teşvik olarak destekleyeceğiz”

Bakan Muş, konuşmasında hizmet kesimi ihracatının ihracattaki yerine de değindi. İzlenen teşvik siyasetlerine ait bilgi veren Muş, hizmet ihracatında yapılan çalışmalara işaret ederek, çok önemli teşvikler verdiklerini anlattı.

Muş, “Burada bir taraftan istatistiklere çalışmak zorundayız. Yaptığımız ihracatın istatistiklere yansımasını bekliyoruz. Bunu ne kadar yeterli yansıtırsak, tamamını ölçersek çalışmalara yansıyacak. Bu alanda büyümek istiyoruz. Bu alanı hem finansman hem teşvik olarak destekleyeceğiz. Terminoloji ve odağımızı hem mal hem hizmet ihracatı olarak söz edeceğiz.” dedi.

Sağlık hizmeti ihracatının takviye kapsamına alındığından beri desteklemeye devam ettiklerini bildiren Muş, Türkiye’nin burada önemli bir potansiyelinin bulunduğunu lisana getirdi.

Muş, üniversite hastanelerinin buradan istenen hissesi alamadığının altını çizerek, “Orada kimi mevzuat değişiklikleri yapmak gerekiyor. Bunu Yükseköğretim Kurumu ile görüşüyoruz, bunu aşmak istiyoruz. Bilhassa yazılım ihracatı ve sıhhat hizmetleri ihracatında onları çok önemli halde desteklemek istiyoruz. Teşvik sistemimizden üniversitelerinde yararlanmasını istiyoruz. Mevzuat değişikliğini bir an evvel yapmak istiyoruz. Yıl bitmeden ya da ocak ayı içerisinde mevzuat değişikliğinin bitmesini bekliyoruz.” tabirlerini kullandı.

Dizi ve sinema ihracat sayılarına ait bilgi veren Muş, bu sene 1 milyar doların yakalanmak istendiğini, bu alanın yalnızca bir ihracat olarak görülmediğini bu alanın desteklenmesinin ülke tanıtımı başta olmak üzere bir çok yararı bulunduğunu, bu sene bu alana önemli bir kaynak ayıracaklarını söyledi.

“Hem dış ticaret istikrarında hem finansal piyasalardaki istikrarla birlikte önümüzdeki devirde enflasyonda düşüşü yakalayacağız”

Bakan Muş, konuşmasına şöyle devam etti:

“Enerji fiyatlarının biraz makulleşmesi, emtia fiyatlarındaki düşüşler, bilhassa son periyotta kurda yakaladığımız istikrarla birlikte bunun enflasyon sayılarına yansıyacağına görüyoruz. Enflasyondaki düşüşün iç fiyatlara yansıtılacağını düşünüyorum. Türkiye’de rekabetçi piyasayı tesis etmekle vazifeli kurumlar var, bu tesis edildikten sonra iç piyasaya yansıyacaktır. Kurallara uymazsanız müeyyideye katlanırsınız. Türkiye’de endüstricinin, iş insanlarının kurallı iktisattan yana olduklarını düşünüyorum. Suistimal edene de türel yaptırım neyse onu uygulayacağız.

Ekim, kasım, aralık aylarında Türkiye’nin fiyat istikrarı konusunda hem dış ticaret hadlerinde çok daha farklı bozulmalar olacağı ile alakalı iddialar yürütülüyordu dünyada, bunların hiçbiri gerçekleşmedi, Türkiye belirli bir istikrarı yakaladı. Hem dış ticaret istikrarında hem finansal piyasalardaki istikrarla bir arada önümüzdeki devirde enflasyonda düşüşü yakalayacağımızı düşünüyorum. “

Mehmet Muş, emtia fiyatlarında artış yaşanacağı niyetiyle stok yapanlara ait, “Basiretli tüccar diye bir tabir vardır, herkesin basiretli biçimde davranması lazım. O riski aldıysanız fiyat düştüğü vakitte elinizde kalır. Bunu kim yaptı bilmiyorum lakin yapanlar varsa yaptıkları ile baş başa kalacaklar.” dedi.

Kaçakçılık faaliyetleri, geçersiz içki üzere hususlarla uğraş alanında çok kıymetli işlere imza attıklarına dikkati çeken Muş, bu çalışmaları artırarak devam ettireceklerini söyledi.

“Gıda enflasyonu tüm dünyada ortalama enflasyonun üzerinde”

Mehmet Muş, AB’nin karbon vergisi uygulamasına ait yaptığı değerlendirmede “AB bu yeşil mutabakatı açıkladı ancak biz bunun tarife dışı bir mahzur olmasını beklemiyoruz ve ümit etmiyoruz, düşünmek istemiyoruz. Bunun bir rekabet ögesi olarak kullanılmaması gerekiyor. Yeşil mutabakatı tarife dışı pürüz olarak önümüze koymamalarını bekliyoruz. Türkiye dünyayı en az kirleten ülkelerin başında geliyor.” dedi.

Marketlerdeki fiyat artışlarına ait soru karşısında Muş, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Enflasyonun artış suratında bir kesilme kelam konusu, grafik aşağı hakikat başını kırmaya başladı. Bir artış var fakat azalarak bir artış var yüzde 85’lerden aşağı döndü. 2023 ile alakalı bir enflasyonda var. 100 TL’lik eser 180 TL olmayacak lakin 180 TL’lik eser tahminen 200 tahminen 210 TL olacak, yani hala bir enflasyon var. Tek haneliye çekmek biraz vakit alıyor, bu yalnızca bizim için değil tüm dünyada bu türlü. Besin enflasyonu tüm dünyada ortalama enflasyonun üzerinde seyrediyor. Besin güvenliği, besin arzıyla ilgili sorunlar var. Türkiye’nin besine erişimi konusunda bir meşakkati yok, Türkiye kendi kendine yetebilen bir ülke.

Tarımsal sanayi sanayisi de gelişmiş bir ülke. Buralarda bir sorunumuz yok fakat bazen fiyatlama davranışlarında beklemediğimiz bazen anlamlandırılamayan hareketler oluşabiliyor. Bununla alakalı da incelemesi yapılıyor, cezası veriliyor. Zincir içinde marketler dışında kim varsa onlara açılan çeşitli soruşturmalar var. İhlaller varsa burada gereken adımlar atılıyor, atmaya da devam edeceğiz.

Enflasyon gelecekle ilgili düşüş eğilimine girdi, beklenti enflasyonunun olağanlaşması kıymetli. Düşeceği esasen kamuoyunda sayılarda, kestirimlerde ortaya çıkıyor. Bunu sabote edecek her türlü harekette herkes daha hassas olmalı.”

Fiyatları yapılan çalışma ile takip edeceklerini bildiren Muş, bununla ilgili anlamsız fiyatlandırma yapan yerlerin tespit edilebileceğine dikkati çekerek, “Türkiye’de bilhassa ziraî eserlerde kayıtlarımız çok sağlıklı değil, burada altyapıyı güçlendirmemiz gerekiyor. ” dedi.

Bakan Muş, görüşmeleri süren minimum fiyat artırımına ait soruya ise, “Asgari fiyatın istikrarda gitmesi lazım. Çok yukarda bir sayı ortaya çıkarsa artacak maliyetle istihdamda azalma olur, sayı aşağıda olursa çalışanın motivasyonu olmaz. Bir yandan motivasyonu sağlamanız bir yandan endüstricinin rekabetçiliği sağlaması, istihdamı götürmesi lazım. Hepimizin gönlünde en yüksek sayısı vermek var elbette fakat bir taraftan iktisadın gerçekleri var. Her iki kısmın bir noktada buluşacağını düşünüyorum.” karşılığını verdi.