Sönmez, “İş Dünyası Söyleşileri” kapsamında AA muhabirine Türkiye iktisadına ait 2022 yılı değerlendirmesini ve 2023 öngörülerini paylaştı.

Dünya genelinde son 10 yıldır yaşanan nakdî genişlemenin akabinde salgın sonrası uygulanmaya başlanan nakdî sıkılaşma siyasetlerinin 2022’de de devam ettiğini belirten Sönmez, tüm gelişmiş ve gelişen ekonomiler açısından belirleyici olan trendin enflasyondaki artış olduğuna işaret etti.

Tedarik zincirinde devam eden aksamaların, Rusya-Ukrayna savaşı, güç fiyatlarındaki artış ve Avrupa’ya Rusya tarafından uygulanan arz kısıtlamaları nedeniyle AB’nin resesyon riski ile karşı karşıya kaldığını vurgulayan Sönmez, memleketler arası kuruluşların, 2023 global büyüme için bir resesyon kestirimi yapmasa da gelecek yıl büyüme oranlarının düşük düzeyde olacağını değerlendirdiğini aktardı.

Türkiye’nin en büyük ihracat pazarı olan AB başta olmak üzere dış ticaret pazarlarında görülecek resesyonun ihracat eserlerine yönelik talebin güçsüzleşmesine yol açabileceği değerlendirmesinde bulunan Sönmez, “Bu nedenle markalı, yüksek katma bedelli üretim ve yüksek katma pahalı ihracatı önceliklendiren, verimlilik artışı yaratacak sanayi odaklı bir ekonomik modele geçmemiz büyük ehemmiyet arz ediyor.” dedi.

“KOBİ’lerimiz 4 sıkıntıyla karşı karşıya”

Süleyman Sönmez, gelişmiş ve gelişen iktisatların, 2021 sonu prestijiyle uygulamaya başladıkları siyaset faizindeki artışlara devam ederken, Türkiye’nin, farklı bir politik tercihinde bulunarak faizleri düşürdüğünü söyledi.

Politika faizi ile gerçek faiz ortasındaki makasın açılmasıyla birlikte bankaların kredi verme iştahının azalmaya başladığını tabir eden Sönmez, “Enerji ve üretici fiyatlarındaki artış maliyetleri yükseltirken, işletme sermayesi muhtaçlığı da 4-5 kat arttı. Bilhassa ekonomimizin belkemiğini oluşturan KOBİ’lerimiz ‘üretim maliyetleri ve tedarik’, ‘yüksek enflasyon ve satın alma gücü’, ‘savaşın ihracat pazarlarına etkisi’ ile ‘finansmana erişim ve kur artışı’ olmak üzere 4 temel problemle karşı karşıya kaldı” diye konuştu.

Sönmez, birinci iki çeyrekte gelen yüksek büyüme oranlarının akabinde üçüncü çeyrekte, gelecek periyoda de yansıyacağını gözlemledikleri büyümedeki yavaşlama eğilimine dikkati çekerek, ülkenin bu yılı yüzde 5 büyüme ile kapatacağını öngördüklerini söyledi.

OECD ve IMF’nin 2023 yılında Türkiye için yüzde 3’lük büyüme öngördüğünü aktaran Sönmez, “Bizim beklentimiz de yüzde 3 ila 4 ortasında. Lakin ülkemizin sürdürülebilir kalkınması, kaliteli büyümesi, bunlarla birlikte istihdamın korunup gelişmesi için yüzde 5 ve üzeri büyümeyi kalıcı hale getirmemiz gerekiyor. Bunun için de yaklaşık 10 yıldır ısrarla üzerinde durduğumuz ‘enflasyon-faiz-kur’ sarmalı ile birlikte ‘enflasyon-ücret’ sarmalından da çıkmalıyız” tabirlerini kullandı.

“Değişimin öncüsü KOBİ’ler olmalı”

TÜRKONFED İdare Heyeti Lideri Sönmez, artan jeopolitik risklerin ortaya çıkardığı uzun devirli dinamiklerin Türkiye için değerli fırsatları beraberinde getirdiğini belirterek, “Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılında global üretimdeki hissemizi artırmak ve ülkemizi bir yatırım üssüne dönüştürmek için ortak akıl ile hareket etmeli; istikrar, dönüşüm ve kalkınma ögelerini önceliklendirmeliyiz” dedi.

Ticaret savaşlarından güç krizine birçok dış sorunun yaşandığı bu periyotta Türkiye’nin, bilhassa KOBİ’ler açısından kıymetli bir yatırım üssüne dönüşebileceğine işaret eden Sönmez, “30 milyona ulaşan genç nüfusumuz, gelişen deniz, hava ve kara ulaşımımız, memleketler arası kurumlar ile olan inançlı bağlantımız ve önemli verimlilik potansiyeli taşıyan üretim yapımızla orta vadede global üretimdeki hissemizi artırabiliriz. TÜRKONFED olarak kamuyu, özel bölümü, üniversiteleri, siyaset ve sivil toplumun tüm paydaşlarını uzlaşma tabanında bir ortada çalışmaya davet ediyoruz. Her birimiz, etkin kurumsal vatandaş olarak elimizi taşın altına koyarsak hayalimizdeki Türkiye’ye daima birlikte ulaşabiliriz” halinde konuştu.

Küresel iktisadi ortamda makroekonomik dengesizliklerin düzeltilmesi yolundaki maliyetlerin toplum için artmaması için kararlı adımlar atılması gerektiğini vurgulayan Sönmez, bilhassa memleketler arası gelişmelerin gölgesinde artan cari açık ile girdi ve finansman maliyetlerinin Türkiye için önemli riskler doğurabileceğini söz etti.

Küresel risklerin arttığı bu periyotta ülke olarak iki değerli avantajın öne çıktığını belirten Sönmez, şunları kaydetti:

“Esnek, krizler karşısında bağışıklık sistemi güçlü olan iş dünyamız ve Anadolu’daki üretim gücümüz… Yerelden globale uzanan kalkınma yolumuz Anadolu’dan, KOBİ’lerimizden geçiyor. Biz bu süreçte KOBİ’lerimizin dijitalleşme ve yeşil dönüşüm çağına ahenk yeteneklerini geliştiren projelerimize aralıksız devam ediyoruz. Zira kapsayıcı iş birlikleri geliştiren, süratli aksiyon alan, çevik ve inovatif girişimcilere sahip ülkeler, rekabetçilikte öncü aktörler ortasında yer alacak. Bu değişimin öncüsü de KOBİ’ler olmalı.”